ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید متوقف شد
با توجه به اهمیت و ارزش تاریخی مجموعه جهانی تخت جمشید، تصمیم به ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید متوقف شد گرفته شده است. این اقدام نشاندهنده تعهد مسئولین به حفظ میراث فرهنگی و جلوگیری از تخریب مناظر طبیعی اطراف تخت جمشید میباشد. بر اساس اعلام مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید، “حفظ حریم این اثر تاریخی از اهمیت بالایی برخوردار است و هرگونه فعالیت ساخت و ساز بدون مجوز قبلی غیرقانونی تلقی میشود.” همچنین، ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید متوقف شد با هدف ارائه خدمات بهداشتی مناسب به بازدیدکنندگان بدون آسیب رساندن به ارزشهای تاریخی اتخاذ شده است. سازمان ایرانگردی و جهانگردی نیز تأکید کرد که تمامی پروژههای توسعه در این منطقه باید با رعایت کامل دستورالعملهای حفاظت از آثار باستانی همراه باشند. این تصمیم نه تنها از نظر زیستمحیطی بلکه از نظر تاریخی نیز برای حفظ اصالت مجموعه جهانی تخت جمشید بسیار حائز اهمیت میباشد. در نهایت، ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید متوقف شد، گامی استراتژیک در مسیر حفظ و نگهداری میراث فرهنگی ایران میباشد.
دلیل توقف ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید
با توجه به اهمیت بالای حفاظت از میراث جهانی تخت جمشید، تصمیم به توقف پروژه ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم این مجموعه تاریخی اتخاذ شده است. این تصمیم از سوی مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید و سازمان ایرانگردی و جهانگردی وزارت میراث فرهنگی گرفته شده است تا از تخریب و آسیب رساندن به مناظر طبیعی و تاریخی اطراف این مکان باستانی جلوگیری شود. مسئولین تاکید دارند که هرگونه فعالیت ساخت و ساز بدون مجوز قبلی غیرقانونی تلقی میشود و باید از حفظ حریم تاریخی این اثر بزرگ جهانی پیروی شود.
اهمیت حفظ میراث فرهنگی تخت جمشید
میراث فرهنگی تخت جمشید نه تنها به عنوان یکی از بزرگترین آثار باستانی ایران بلکه به عنوان یک نمونه برجسته از معماری و طراحی هخامنشیان در سطح جهان شناخته میشود. حفظ این میراث فرهنگی اهمیت ویژهای دارد زیرا نه تنها ارزش تاریخی و فرهنگی بالایی دارد بلکه نقش مهمی در جذب گردشگران داخلی و خارجی ایفا میکند. توقف ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید نشاندهنده تعهد مسئولین به حفاظت از این اثر ارزشمند و جلوگیری از تخریب آن است.
نقش سازمان ایرانگردی و جهانگردی در حفظ حریم تخت جمشید
سازمان ایرانگردی و جهانگردی نقش کلیدی در حفاظت و نگهداری از میراثهای تاریخی و فرهنگی ایفا میکند. در مورد توقف ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید، این سازمان با تاکید بر حفظ حرمت و انسجام شهر پارسه و تختگاه تخت جمشید، پروژههای ساخت و ساز را متوقف کرده و روند ادامه پروژه را به پایگاه میراث جهانی اختصاص داده است. این اقدامات نشاندهنده توجه ویژه سازمان به حفظ یکپارچگی و اصالت آثار باستانی است.
تاثیرات زیستمحیطی توقف پروژههای ساخت و ساز در تخت جمشید
توقف ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید علاوه بر حفاظت از ارزشهای تاریخی، تاثیرات مثبتی نیز بر محیط زیست منطقه دارد. پروژههای ساخت و ساز میتوانند منجر به تخریب مناظر طبیعی و ایجاد آلودگیهای زیستمحیطی شوند که نه تنها به میراث تاریخی آسیب میرسانند بلکه سلامت اکوسیستمهای محلی را نیز به خطر میاندازند. با متوقف کردن این پروژهها، مسئولان توانستهاند از حفظ محیط زیست اطراف تخت جمشید اطمینان حاصل کنند.
واکنش بازدیدکنندگان و گردشگران به توقف ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی
توقف ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید ممکن است واکنشهای متفاوتی از سوی بازدیدکنندگان و گردشگران داشته باشد. برخی از بازدیدکنندگان ممکن است نگرانیهایی در مورد امکانات بهداشتی و رفاهی موجود در تخت جمشید داشته باشند، در حالی که دیگران ارزش حفاظت از میراث فرهنگی را بیشتر ارج مینهند. سازمان ایرانگردی و جهانگردی باید با ارائه راهکارهای جایگزین و ارتقاء خدمات بهداشتی موجود، رضایت تمامی بازدیدکنندگان را جلب کند.
چالشهای پیش روی مدیریت میراث جهانی تخت جمشید
مدیریت میراث جهانی تخت جمشید با چالشهای متعددی مواجه است که نیازمند راهکارهای دقیق و موثر میباشد. یکی از این چالشها، حفظ تعادل بین ارائه خدمات بهداشتی و رفاهی به بازدیدکنندگان و حفظ ارزشهای تاریخی و زیستمحیطی است. همچنین، مدیریت باید با تهدیدات احتمالی تخریب و سوءاستفاده از حریم تاریخی مقابله کند و از طریق آموزش و آگاهیبخشی به جامعه، نقش مهمی در حفاظت از این میراث فرهنگی ایفا نماید.
اقدامات بعدی برای حفظ و نگهداری از تخت جمشید
پس از توقف ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید، اقدامات بعدی سازمان ایرانگردی و جهانگردی باید بر روی برنامههای نگهداری و حفظ این میراث متمرکز شود. این اقدامات ممکن است شامل بازسازی و مرمت آثار آسیبدیده، ایجاد مسیرهای گردشگری بدون آسیب به محیط زیست، و ارتقاء امکانات موجود به شکلی باشد که هم نیازهای بازدیدکنندگان را برآورده سازد و هم ارزشهای تاریخی و فرهنگی را حفظ کند.
تضاد بین ارائه خدمات بهداشتی و حفظ ارزشهای تاریخی
یکی از چالشهای مهم در مدیریت میراثهای فرهنگی همچون تخت جمشید، یافتن تعادل مناسب بین ارائه خدمات بهداشتی و رفاهی به بازدیدکنندگان و حفظ ارزشهای تاریخی است. ارائه خدمات بهداشتی و رفاهی به عنوان یک نیاز اساسی برای راحتی گردشگران، باید بدون آسیب به سازهها و محیط زیست انجام شود. این امر نیازمند طراحی دقیق و استفاده از تکنولوژیهای نوین در ایجاد این خدمات است تا هم نیازهای انسانی برآورده گردد و هم میراث فرهنگی حفظ شود.
راهکارهای پیشنهادی برای ترکیب گردشگری و حفظ میراث
برای ترکیب موفق گردشگری با حفظ میراث فرهنگی تخت جمشید، برنامهریزی دقیق و استفاده از راهکارهای نوین ضروری است. این راهکارها میتوانند شامل استفاده از ساختارهای قابل جابهجایی و محدود در ارائه خدمات بهداشتی و رفاهی، ایجاد مراکز اطلاعاتی دیجیتال برای آگاهیبخشی به بازدیدکنندگان، و طراحی مسیرهای گردشگری که کمترین تاثیر را بر محیط زیست و ارزشهای تاریخی داشته باشند، باشد. همچنین، همکاری نزدیک با متخصصان حفظ میراث و مدیریت گردشگری میتواند به توسعه راهکارهایی موثر کمک کند.

سوالات متداول
- چرا ساخت سرویسهای بهداشتی در حریم تخت جمشید متوقف شد؟
- ساخت سرویسهای بهداشتی به دلیل نگرانیهای مرتبط با حفظ، انسجام و یکپارچگی حریم فرهنگی و تاریخی تخت جمشید متوقف شد.
- چه کسانی در تصمیمگیری برای متوقف کردن این پروژه شرکت داشتند؟
- مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید، مدیرکل پایگاههای میراث ملّی و جهانی و مدیر سازمان ایرانگردی و جهانگردی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در این تصمیمگیری مشترک شرکت داشتند.
- اهمیت حفظ حریم میراث جهانی تخت جمشید چیست؟
- حفظ حریم میراث جهانی تخت جمشید به منظور احترام به تاریخ ملّی کشور و حفظ انسجام و اصالت آثار تاریخی و فرهنگی آن انجام میشود.
- چاه جنگل تخت جمشید قرار بوده چه خدماتی را ارائه دهد؟
- چاه جنگل تخت جمشید قرار بوده شامل سرویسهای بهداشتی و خدمات رفاهی قابل جابهجایی برای استفاده عموم مردم باشد.
- مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در مورد حریم تخت جمشید چه گفته است؟
- وی اظهار داشته که حفظ حریم میراث جهانی تخت جمشید و حفظ حرمت و تکریم آن، احترام به تاریخ ملّی کشور است و تلاش میشود تا عناصر تاریخی و فرهنگی در ارتباط و انسجام با بستر تاریخی شهر پارسه حفظ شوند.
- علیرضا عسکری چاوردی درباره اهمیت حریم آثار تاریخی چه گفته است؟
- وی بیان کرده که عرصه و حریم هر اثر تاریخی بخشی از هویت منظری، فرهنگی و تاریخی آن اثر است و بدون حریم، حیات تاریخی و فرهنگی اثر انسجام و اصالت خود را از دست میدهد.
- ساخت مجموعههای جابهجایی چه تاثیری بر حریم تخت جمشید دارد؟
- اگر حریم از اثر باستانی جدا شود، انسجام و اصالت تاریخی اثر کاهش یافته و هویت فرهنگی آن آسیب میبیند.
- شرایط ثبت میراث جهانی طبق علیرضا عسکری چه هستند؟
- شرایط ثبت میراث جهانی شامل وابستگی آثار به بستر فرهنگی، طبیعی و تاریخی و داشتن حداقل دو شرط از ده معیار ثبت جهانی است.
- مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید در مورد نحوه ساخت سرویسهای بهداشتی چه توضیحی داده است؟
- وی گفته که سرویسهای بهداشتی به صورت پرتابل و قابل جابهجایی طراحی شدهاند تا از نظر منظری در بین درختان جای گیرند و هیچ خدشهای به منظر تخت جمشید وارد نکنند.
- اهمیت حریم و عرصه در ثبت میراث جهانی چیست؟
- حریم و عرصه بخشی از هویت هر اثر تاریخی است و برای حفظ انسجام، اصالت و معنای فرهنگی آن ضروری میباشد.
- چه اقداماتی برای حفظ و حمایت از تشکیلات حقوقی میراث جهانی پیشنهاد شده است؟
- پیشنهاد شده که دولت بر عرصه و حریم میراث جهانی مالکیت یابد و از تشکیلات حقوقی در ساختار اداری حمایت و ایجاد کند تا حفظ و بهرهبرداری علمی، فرهنگی و هنری از این آثار را تضمین کند.
- حریم تخت جمشید چگونه با شهر پارسه مرتبط است؟
- تخت جمشید بخشی از شهر پارسه است و حریم آن از بافت تاریخی و فرهنگی شهر پارسه حفظ میشود که طی زمان برخی بناها از بین رفتهاند و نیازمند کاوش باستانشناسی هستند.
- مدیر پایگاه میراث جهانی تختجمشید در خصوص استفاده از سرویسهای بهداشتی چه برنامهای دارد؟
- برنامهریزی شده که تصمیمگیری درباره جانمایی و استفاده از سرویسهای بهداشتی توسط شورای فنی و راهبردی تخت جمشید در آینده نزدیک صورت گیرد.
- علت مخالفت با ساخت سرویسهای بهداشتی قابل جابهجایی چیست؟
- مخالفان نگران هستند که حتی ساخت سرویسهای قابل جابهجایی ممکن است به حریم تاریخی و منظره تخت جمشید آسیب برساند و انسجام فرهنگی آن را خدشهدار کند.
- اطلاعاتی درباره تاریخچه تخت جمشید در این مقاله آمده است؟
- بله، تخت جمشید به عنوان مجموعهای از چند کاخ تو در تو که در دوران داریوش بزرگ، خشایارشا و اردشیر اول ساخته شده و پایتخت تشریفاتی امپراتوری هخامنشیان بوده است، معرفی شده است.
- چرا حریم تخت جمشید مهمتر از ساخت سرویسهای بهداشتی است؟
- حریم تخت جمشید شامل بستر تاریخی، فرهنگی و طبیعی است که حفظ آن برای نگهداری انسجام و اصالت میراث جهانی ضروری است، در حالی که سرویسهای بهداشتی ممکن است به این حریم آسیب برسانند.
- تخت جمشید چه اهمیتی در میراث جهانی دارد؟
- تخت جمشید به عنوان دومین میراث جهانی ایران و صد و چهاردهمین اثر جهان از اهمیت بالایی برخوردار است و هرساله میزبان گردشگران بسیاری از سراسر ایران و جهان است.
ساخت سرویسهای بهداشتی و رفاهی در حریم تخت جمشید متوقف شد** **۱۹ مهر ۱۴۰۳، ۸:۵۷** **کد خبر: ۸۵۶۲۳۴۳۴** شیراز – ایرنا – در پی ایجاد چند سرویس بهداشتی و خدمات رفاهیِ قابل جابهجایی در محدوده چاه جنگل تخت جمشید و طرح برخی انتقادات از این اقدام، سرانجام با تصمیم مشترک مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید، مدیرکل پایگاههای میراث ملّی و جهانی و مدیر سازمان ایرانگردی و جهانگردی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، ساخت این مجموعه رفاهی و بهداشتی متوقف شد. به گزارش خبرنگار ایرنا، در این نشست، بر اولویت حفظ، انسجام و یکپارچگی شهر پارسه تخت جمشید در محدوده حریم درجه ۱ تاکید و توافق شد سازمان ایرانگردی و جهانگردی ساخت این مجموعه جابهجا شونده را در چاه جنگل تخت جمشید متوقف و چگونگی ادامه روند این پروژه را به پایگاه میراث جهانی تخت جمشید واگذار کند. مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید پنجشنبه به ایرنا گفت: “حریم میراث جهانی تخت جمشید و حفظ حرمت و تکریم آن احترام به تاریخ ملّی کشور است و تلاش میشود عناصر تاریخی و فرهنگی محدوده پیرامونی تختگاه تخت جمشید در ارتباط و انسجام بستر تاریخی پارسه محفوظ بماند و یکپارچگی آثار حفظ شود.” علیرضا عسکری چاوردی افزود: “عرصه و حریم هر اثر تاریخی بخشی از هویت منظری، فرهنگی و تاریخی آن اثر باستانی محسوب میشود به این شکل که اثر تاریخی در بافت و بستر یک عرصه و حریم خاص متولد شده است و عرصه و حریم بخشی از وجود و هستی هر اثر تاریخی و یا طبیعی به شمار میرود.” وی ادامه داد: “اگر عرصه و حریم از اثر باستانی گرفته شود، حیات تاریخی فرهنگی و بستر هویتی اثر باستانی انسجام و اصالت خود را از دست میدهد، معنا و مفهوم آن گم میشود و هویت فرهنگی تاریخی منظر پیرامون اثر از بین میرود و این موضوع به ویژه در خصوص میراث جهانی اهمیت بیشتری دارد.” پیشتر مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید گفته بود: “ساخت مجموعه سرویسهای بهداشتی به صورت پرتابل (قابل جابهجایی) برای استفاده عموم مردم است و از نظر منظری در بین درختان جای گرفته و هیچ خدشهای به منظر تخت جمشید وارد نمیکند.” عسکری چاوردی افزود: “ضوابط و معیارهای ثبت میراث جهانی بیشتر آثار تاریخی کشور ما وابسته به بستر فرهنگی، طبیعی و تاریخی است که حداقل با دو شرط از ۱۰ معیار ثبت جهانی، واجد ثبت در این فهرست شدهاند.” مدیر پایگاه جهانی تخت جمشید اضافه کرد: “بیشتر معیارهای ثبت برگرفته از خلاقیت، نوآوری، چگونگی استفاده از منظر طبیعی و در مجموع انتقال دهنده نوعی دانش بشری هستند؛ عرصهها و حریمهای میراث ملّی و جهانی زادگاه و خاستگاه بخشی از دانش بشریت هستند که در مقطعی از زمان در پیشرفت علوم و فنون جهان تاثیر گذار بودهاند.” عسکری اظهار کرد: “امروزه، در سطح جهان، مکانها و خاستگاههای این دانش بشری در چارچوب عرصهها و حرایم میراث ملّی و جهانی حفاظت میشوند و دولتها موظف به رعایت قوانین و مقررات وضع شده در قانون اساسی و میراث جهانی یونسکو برای حفظ، معرفی و بهرهبرداری علمی، فرهنگی و هنری از این آثار هستند.” او گفت: “تخت جمشید به تختگاه محدود نمیشود بلکه تختگاه خود بخشی از شهر پارسه بوده است و طی کاوشهای اخیر دروازه شهر پارسه در فاصله چهار کیلومتری آن کشف شد، بین دروازه شهر تا تختگاه تخت جمشید بناهای دیگری واقع بوده است که طی زمان از بین رفته است و نیازمند کاوش باستانشناسی است.” عسکری گفت: “بدون مطالعه حریم تخت جمشید نمیتوان تختگاه تخت جمشید و شهر پارسه را درک کرد و راهکار نخست، تملک دولت بر این نوع حرایم و بناهای باستانی واقع در محدوده میراث جهانی است تا بتوان از اقتصاد فرهنگی برای گردشگری در میراث جهانی بهره برد.” او بیان کرد: “تملک بر عرصه و حریم میراث جهانی و ملّی بر هر نوع سرمایهگذاری مقدم است و راهکار قانونی تملک، ایجاد و حمایت از تشکیلات حقوقی در ساختار اداری است؛ چرا که محدوده حریم بزرگ بسیاری از آثار میراث جهانی را آثار تاریخی و باستانی فراگرفته است که نیازمند کاوش باستانشناسی و یا تبدیل این آثار به سایت موزه است.” در این نشست مقرر شد پایگاه میراث جهانی تختجمشید در خصوص جانمایی و چگونگی استفاده از این سرویسهای بهداشتی در مکان مورد توافق شورای فنی و راهبردی تخت جمشید در آیندهای نزدیک تصمیمگیری کند. طی روزهای گذشته، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در پاسخ به اخبار و گزارشهای رسانهای از شکستن حریم تخت جمشید با ساخت تأسیسات گردشگری در حریم این مجموعه، گفته بود: “پس از پایان زمان بازدید از مجموعه جهانی تخت جمشید، دسترسی مردم به سرویسهای بهداشتی داخل مجموعه قطع میشود؛ بنابراین ساخت مجموعه سرویسهای بهداشتی به صورت پرتابل (قابل جابهجایی) برای استفاده عموم مردم است و از نظر منظری در بین درختان جای گرفته و هیچ خدشهای به منظر تخت جمشید وارد نمیکند.” تخت جمشید مجموعهای از چند کاخ تو در تو در کنار دشت مرودشت است که در دوران زمامداری داریوش بزرگ، خشایارشا و اردشیر اول بنا شده و پایتخت تشریفاتی امپراتوری هخامنشیان بوده است. این مجموعه جهانی در ۱۰ کیلومتری شمال مرودشت و ۵۷ کیلومتری شیراز واقع شده و هرساله میزبان گردشگران بسیاری از سراسر ایران و جهان است. تخت جمشید به عنوان دومین میراث جهانی ایران و یکصد و چهاردهمین اثر جهان، در ۱۹ اردیبهشت سال ۱۳۵۸ ثبت جهانی شد. منبع خبری : https://www.irna.ir/news/85623434/%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%B3%D8%B1%D9%88%DB%8C%D8%B3-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D8%B1%D9%81%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%85-%D8%AA%D8%AE%D8%AA-%D8%AC%D9%85%D8%B4%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AA%D9%88%D9%82%D9%81-%D8%B4%D8%AF