تزیینات «مسجد سید» اصفهان در حال از بین رفتن است
مسجد تاریخی ایران چارتر یکی از جواهرات معماری استان اصفهان است که در اثر فرو نشست زمین و عدم حراست کافی، در وضعیت بحرانی قرار گرفته است. سخنگوی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان اعلام کرد که تمامی تزیینات مسجد تاریخی «سید» به دلیل مشکلات زیربنایی و نبود حمایتهای لازم در حال فروپاشی و از بین رفتن هستند. همچنین، شالوده مسجد نیز دچار مشکلات جدی شده و نیازمند توجه فوری برای حفظ این میراث فرهنگی میباشد. در گفتگوی با ایرنا، شهرام امیری اظهار داشت که اداره کل میراث فرهنگی اصفهان تنها در حفاظت از این اثر تاریخی مذهبی فعالیت میکند، اما مسئولیت مستقیم حفاظت از مسجد سید را ندارند. او افزود که نهادهای متولی دیگری مانند اداره کل اوقاف باید در ابتدا وارد عمل شوند تا از این بناهای تاریخی حفاظت لازم را به عمل آورند. امیری تصریح کرد که مسجد سید، مشابه سایر مساجد تاریخی اصفهان مانند مسجد جامع عباسی و جامع عتیق، نیازمند نگهداری و مرمت مناسب است. او بیان کرد که تا کنون هیچ حمایت مالی از سمت نهادهای مسئول در قبال این مسجد دریافت نکردهاند و تنها توانستهاند ساختار اصلی مسجد را از فروپاشی نجات دهند. با این حال، تزیینات منحصر به فرد مسجد در حال ریزش و فروپاشی هستند و کاشیهای معرق و هفت رنگ آن نیز آسیب دیدهاند. این وضعیت نشاندهنده ضعف در مدیریت و حفاظت از میراث فرهنگی استان اصفهان است که نیازمند اقدامات فوری و هماهنگ میباشد.
برای اطلاعات بیشتر درباره ایران چارتر، با شماره تلفن ۰۲۱۹۱۰۹۱۱۹۰ تماس بگیرید یا به آدرس ایمیل info@irancharter.ir ایمیل کنید.
توسعه و نگهداری تزیینات مسجد سید اصفهان در شرایط بحرانی
تزیینات مسجد سید اصفهان، یکی از برجستهترین آثار معماری در استان اصفهان، در حال فروپاشی و از بین رفتن است. این وضعیت بحرانی ناشی از فرو نشست زمین و عدم ارائه حمایت و حراست مناسب است. آقای شهرام امیری، سخنگوی میراث فرهنگی اصفهان، توضیح داد که اداره کل میراث فرهنگی تنها مسئول حفاظت از ساختار اصلی مسجد است و مسئولیت مستقیم حفاظت از تزیینات را ندارند. به همین دلیل، نهادهای متولی دیگری مانند اداره کل اوقاف باید در این زمینه وارد عمل شوند.
علل اصلی فروپاشی تزیینات مسجد سید اصفهان
فروپاشی تزیینات مسجد سید، ناشی از چندین عامل مهم است. اولین عامل، فرو نشست زمین است که باعث شده ساختار سانتریفیوژ و عوارض سقف مسجد تحت فشار قرار گیرد. دومین عامل، عدم نگهداری و حفاظت از تزیینات منحصر به فرد این مسجد مانند کاشیهای معرق و بخشهای چوبی است که به دلیل نبود حمایتهای مالی و نیروی انسانی کافی در حال از بین رفتن هستند. علاوه بر این، شالوده مسجد نیز دچار مشکلات جدی شده است و نیازمند تعمیرات فوری میباشد.
اهمیت حفظ میراث فرهنگی مسجد سید
مسجد سید نه تنها یک مکان مذهبی بلکه یک شاهکار معماری و هنری است که تاریخچه فرهنگی استان اصفهان را به خوبی نمایان میکند. از دست دادن تزیینات این مسجد به معنای از بین رفتن بخشی از هویت فرهنگی و هنری شهر اصفهان است. این بنا با داشتن کاشیهای هفت رنگ و نقشهای زیبای چوبی، نمونهای بینظیر از هنر معماری دوران قاجار میباشد که باید به گرامیداشت و حفظ آن توجه ویژهای شود.
نیازمندیهای فوری برای جلوگیری از تخریب مسجد سید
برای جلوگیری از تخریب بیشتر مسجد سید، نیاز است که اقداماتی فوری انجام شود. این اقدامات شامل تقویت ساختار فونداسیون، اجرای خدمات حراستی بیشتر، و بازسازی تزیینات آسیبدیده است. همچنین، ایجاد یک برنامه بازسازی جامع و تامین بودجه مورد نیاز از طریق نهادهای دولتی و حمایتهای مردمی ضروری است. بدون اقدامهای سریع، ممکن است که میراث تاریخی مسجد سید برای همیشه از دست برود.
نقش نهادهای مختلف در حفاظت از مسجد سید
حفاظت از مسجد سید نیازمند همکاری و هماهنگی میان نهادهای مختلف است. اداره کل میراث فرهنگی میتواند با ارائه تخصصی در بازسازی و حفاظت از بناهای تاریخی، نقش کلیدی را ایفا کند. همچنین نهادهایی مانند اداره کل اوقاف باید مسئولیتهایشان را در نگهداری و حمایت از تزیینات و ساختارهای مسجد به درستی انجام دهند. همکاری مشترک این نهادها میتواند راهحلی موثر برای حفظ مسجد سید اصفهان فراهم آورد.
تأثیر وضعیت بحرانی مسجد سید بر گردشگری استان
مسجد سید به عنوان یکی از جاذبههای گردشگری مهم شهر، نقش بسزایی در جذب گردشگران دارد. تخریب و فروپاشی تزیینات این مسجد نه تنها ارزش زیباشناختی بلکه ارزش اقتصادی آن را نیز کاهش میدهد. کاهش تعداد گردشگران میتواند بر اقتصاد محلی تأثیر منفی بگذارد و همچنین شناخت بینالمللی از میراث فرهنگی اصفهان را کاهش دهد.
اقدامات پیشنهادی برای حمایت از مسجد سید
برای حمایت از مسجد سید، پیشنهاداتی شامل تامین بودجه کافی برای بازسازی، جذب نیروهای متخصص در زمینه حفاظت از آثار تاریخی، و افزایش آگاهی عمومی درباره اهمیت حفظ میراث فرهنگی مطرح میشود. همچنین ایجاد طرحهای حمایتی دولتی و خصوصی میتواند منابع لازم برای جلوگیری از تخریب بیشتر را فراهم سازد. مشارکت جامعه محلی نیز نقش مهمی در این فرآیند دارد.
تجارب موفق در حفاظت از بناهای تاریخی مشابه مسجد سید
در برخی مناطق دیگر، توانستهاند با اجرای پروژههای جامع بازسازی و ایجاد برنامههای حفاظت مستمر، بناهای تاریخی مشابه مسجد سید را از تخریب نجات دهند. این تجارب میتواند راهنمایی مفیدی برای اداره میراث فرهنگی استان اصفهان باشد. به کارگیری روشها و تکنیکهای موفقیتآمیز از نمونههای دیگر، میتواند زیرساختهای لازم برای حفظ مسجد سید را تقویت کند.
اهمیت آگاهیرسانی و مشارکت جامعه در حفاظت از مسجد سید
آگاهیرسانی عمومی و مشارکت جامعه محلی در حفاظت و نگهداری از مسجد سید از اهمیت بالایی برخوردار است. آموزش و اطلاعرسانی درباره ارزش تاریخی و فرهنگی این بنا میتواند انگیزهای برای مردمی باشد که در حفاظت از آن مشارکت کنند. همچنین، حمایتهای مردمی میتواند فشار لازم بر نهادهای مسئول را افزایش دهد تا اقدامات موثرتری در جهت حفظ مسجد سید انجام دهند.
چشمانداز آینده برای مسجد سید
با اعمال اقدامات لازم و افزایش همکاری میان نهادهای مختلف، آینده مسجد سید میتواند روشن باشد. بازسازی و حفاظت از تزیینات و ساختار اصلی مسجد، نه تنها میراث فرهنگی را حفظ میکند بلکه به عنوان یک نماد فرهنگی و معماری در استان اصفهان خدمت میکند. امید است که با تلاشهای مشترک بتوان ساختمان تاریخی مسجد سید را برای نسلهای آینده به حفظ کرد.

سوالات متداول
- چرا مسجد سید اصفهان در حال فروپاشی است؟
- مسجد سید اصفهان در اثر فرو نشست زمین و نبود حراست و حفاظت لازم، به تدریج در حال فروپاشی و از بین رفتن است.
- مشکلات اصلی مسجد سید اصفهان چیست؟
- شکافهای و فرو نشست زمین، ویرانی تزیینات کاشی و چوبی، و عدم حمایت مالی و حفاظتی کافی از جمله مشکلات اصلی مسجد سید اصفهان هستند.
- مسئول حفاظت از مسجد سید چه کسی است؟
- مسجد سید اصفهان دارای دو متولی است، اما تا کنون مسئولین متولی کار زیادی برای حفاظت از آن نکردهاند.
- چقدر هزینه برای مرمت مسجد سید صرف شده است؟
- بیش از ۲۰ میلیارد ریال از سال گذشته تا کنون برای مرمت مسجد سید هزینه شده است.
- اهمیت تاریخی مسجد سید چیست؟
- مسجد سید یکی از مساجد خاص و تاریخی اصفهان از دوران قاجار است که به دلیل معماری و تزیینات منحصر به فرد خود اهمیت تاریخی دارد.
- چه خساراتی به مسجد سید وارد شده است؟
- شکافهای دیواری، فرو نشست گنبدخانه، و از بین رفتن تزیینات کاشی و چوبی از جمله خسارات وارد شده به مسجد سید هستند.
- چگونه از فروپاشی مسجد سید جلوگیری شده است؟
- تا کنون تنها توانستهاند ساختار مسجد سید را از فروپاشی نجات دهند، اما کمک مالی لازم برای مرمت کامل فراهم نشده است.
- چرا اداره کل میراث فرهنگی اصفهان مسئولیت مستقیمی در قبال مسجد سید ندارد؟
- مسجد سید قبل از اینکه تحت مدیریت اداره کل میراث فرهنگی قرار گیرد، دارای نهادهای متولی دیگری بوده و بنابراین اداره میراث فرهنگی مسئولیت مستقیمی در قبال آن ندارد.
- نقش اداره اوقاف در حفاظت از مسجد سید چیست؟
- اداره اوقاف باید بودجه ملی مورد نیاز برای مرمت مسجد سید را دریافت کرده و اقدامات لازم را برای حفاظت از آن انجام دهد.
- ویژگیهای منحصر به فرد مسجد سید چیست؟
- مسجد سید دارای تزیینات کاشی معرق و هفت رنگ بسیار زیبا، بخشهای چوبی منحصر به فرد، و معماری خاصی است که در دوره قاجار ساخته شده است.
- مسجد سید چه مسائلی در حفاظت خود دارد؟
- شکافهای دیواری، فرو نشست زمین، و از بین رفتن تزیینات کاشی و چوبی از مسائل حفاظت مسجد سید هستند.
- مسجد سید چه اندازهای دارد؟
- مسجد سید اصفهان بیش از هشت هزار متر مربع مساحت دارد.
- مسجد سید توسط چه کسی ساخته شده است؟
- مسجد سید توسط محمدباقر شفتی، یکی از روحانیون بزرگ اصفهان و از مراجع عالیقدر تشیع در دوران قاجار ساخته شده است.
- چه بخشهایی از مسجد سید دچار فرو نشست شدهاند؟
- شبستان ضلع جنوب غربی و گنبد خانه مسجد سید دچار فرو نشست شدهاند.
- مقایسه مسجد سید با دیگر مساجد اصفهان چگونه است؟
- مسجد سید به عنوان نسل سوم مسجدسازی در اصفهان، پس از مسجد جامع عتیق و جامع عباسی قرار دارد و تکمیلکننده شاکله معماری اصفهان است.
- تزیینات مسجد سید چه حالتی دارند؟
- تزیینات مسجد سید، از جمله کاشیهای معرق و هفت رنگ، در حال ویرانی و ریزش هستند.
- مسجد سید چه امکاناتی دارد؟
- مسجد سید دارای چهار در اصلی، ۲ چهل ستون، ۲ شبستان بزرگ، یک گنبد، سه ایوان و بیش از ۴۵ حجره است.
**سخنگوی میراث فرهنگی اصفهان: مسجد سید اصفهان در حال از بین رفتن است** ۱۸ دی ۱۴۰۳، ۱۱:۴۳ کد خبر: ۸۵۷۱۱۱۲۵ اصفهان – ایرنا – سخنگوی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان گفت: همه تزیینات مسجد تاریخی «سید» اصفهان در اثر فرو نشست و نبود حراست و حفاظت لازم در حال فروپاشی و از بین رفتن است. شهرام امیری روز سهشنبه در گفت و گو با ایرنا افزود: علاوه بر این که شالوده مسجد سید دچار مشکل شده، تزیینات منحصر به فرد اعم از کاشی و بخشهای چوبی آن در حال ویرانی است. وی با بیان اینکه اداره کل میراث فرهنگی اصفهان در حفاظت از این اثر تاریخی مذهبی با چنین شرایط دشواری تنهاست، اظهار کرد: مسجد سید مانند مسجد جامع عباسی (مسجد امام) و جامع عتیق (مسجد جمعه) در اختیار ما نیست که مسئولیت مستقیمی در قبال آن داشته باشیم. امیری تصریح کرد: بناهای مذهبی قبل از اینکه اداره کل میراث فرهنگی متولی آنها باشد، نهادهای متولی دیگری دارند. از این رو برای نگهداری و رسیدگی به وضعیت این بناها در وهله نخست باید ادارههایی چون اوقاف ورود پیدا کنند. سخنگوی میراث فرهنگی اصفهان گفت: مسجد سید به جای یک متولی، دو متولی دارد اما این متولیان تاکنون کار چندانی برای بنای مذکور نکردهاند. امیری افزود: اگر نهادهایی مثل اداره کل اوقاف اصفهان قرار است بودجه ملی برای رسیدگی به وضعیت این مسجد بگیرند، باید زودتر اقدام کنند نه در زمانی که این بنای تاریخی در معرض نابودی قرار گرفته باشد. وی بیان کرد: در این شرایط فقط توانستیم ساختار مسجد سید را از فروپاشی نجات دهیم ولی تا این لحظه هیچ کمکی حتی یک ریال هم به اداره کل میراث فرهنگی اصفهان برای این کار نشده است. امیری افزود: بیش از ۲۰ میلیارد ریال از سال گذشته تا کنون در این بنای تاریخی هزینه کردهایم اما شبستان ضلع جنوب غربی و گنبد خانه مسجد سید دچار عوارض ناشی از فرو نشست شده است. وی با بیان اینکه مسجد سید خاصترین مسجد تاریخی اصفهان در دوران قاجار است، اظهار کرد: این مسجد از فروپاشی مقطعی ناشی از فرو نشست زمین نجات پیدا کرده اما تزیینات آن در حال ریزش و متلاشی شدن و کاشیهای معرق و هفت رنگ بسیار زیبای آن نیز در حال ویرانی است. امیری یادآور شد: پیشتر شکاف از دیوار شبستان مسجد شروع شد، به کف ضلع جنوب غربی گنبدخانه انتقال پیدا کرد، بعد از طریق دیوار به خود گنبد رسید و اکنون شالوده گنبد بهطور کامل درگیر این شکاف فرو نشستی است. وی تصریح کرد: نسل اول مسجدسازی در اصفهان ابتدا مسجد جامع عتیق، نسل دوم جامع عباسی و به فاصله کمتری با آن جامع حکیم است و در ادامه، مسجد سید بهعنوان نسل سوم قرار دارد. به گفته وی، مسجد سید تکمیلکننده شاکله کالبد معماری و تزیینات وابسته به معماری در اصفهان است که امروز اینگونه و به طور نابسامان و نامطلوب از آن نگهداری میشود. به گزارش ایرنا، مسجد سید یکی از مساجد اصفهان است که در دوران قاجار توسط محمدباقر شفتی از روحانیون بزرگ اصفهان و از مراجع عالیقدر تشیع در زمان خود ساخته شد و از مساجد اصلی این شهر بهشمار میرود. بیتوجهی نسبت به بنای مسجد سید شرایط نامطلوبی را برای این مسجد مهم اصفهان رقم زده است؛ مرمتهای غیر اصولی بلای جان بخشهایی از این مسجد تاریخی شده و عدم رسیدگی به پنجرههای گرهچینی و کففرشی سبب از هم گسیختگی آنها شده است. این شرایط در حالی است که آثار فرو نشست چون ترکها و نشستهای نامتقارن نیز وضعیت این مسجد را سختتر کرده است. مسجد سید اصفهان که از آثار تاریخی ثبت ملی شده است بیش از هشت هزار متر مربع مساحت، چهار در اصلی، ۲ چهل ستون، ۲ شبستان بزرگ، یک گنبد، سه ایوان و بیش از ۴۵ حجره دارد.
منبع خبری : https://www.irna.ir/news/85711125/%D8%AA%D8%B2%DB%8C%DB%8C%D9%86%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D8%A7%D9%84-%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA